Qanday turdagi investitsiya harom?
Islomda investitsiyaning ayrim turlari harom (taqiqlangan) hisoblanadi. Bunday tamoyillardan biri riboning yoki qarzga foiz undirish taqiqlanishidir. Ayrim turdagi kreditlar va moliyaviy vositalar kabi foizlar undiriladigan investitsiyalar harom hisoblanadi. Harom hisoblangan investitsiyalarning boshqa turlariga qimor oʻyinlari, spirtli ichimliklar, tamaki va choʻchqa goʻshti mahsulotlari kiradi.
Investitsiya - bu aksariyat odamlar boyliklarini oshirish va moliyaviy kelajagini taʼminlash uchun foydalanadigan umumiy moliyaviy strategiya. Biroq, investitsiya turlarining barchasini ham islom tamoyillariga amal qilganlar uchun maqbul deb hisoblash mumkin emas. Ushbu maqolada biz harom investitsiya tushunchasini oʻrganamiz va Islom tamoyillariga zid deb hisoblanishi mumkin boʻlgan ayrim investitsiya turlarini muhokama qilamiz.
Qaysi investitsiyalar islom tamoyillariga zid?
Islomiy moliya jihatlaridan biri halol va harom investitsiyalar tushunchasi bo‘lib, islom tamoyillariga amal qiladiganlar uchun har xil turdagi investitsiyalarning ruxsat etilganligini bildiradi. Ushbu maqolada TU mutaxassislari harom investitsiya tushunchasi va ularni qanday aniqlashni muhokama qildilar. Ular, shuningdek, islomiy moliyaga amal qiladiganlar va axloqiy va maʼnaviy meʼyorlarga amal qilgan holda investitsiya kiritmoqchi boʻlganlar uchun mavjud turli halol investitsiyalarni oʻrganishdi. Harom va halol investitsiyalar oʻrtasidagi farqni tushunish moliyaviy qarorlarini oʼz qadriyatlari va eʼtiqodlari bilan moslashtirishni xohlaydiganlar uchun juda muhim hisoblanadi.
Musulmonlar uchun investitsiyalar: asosiy qoidalar va cheklovlar
Quyida musulmonlar uchun investitsiya kiritishning asosiy qoidalari va cheklovlari haqida ayrim asosiy fikrlar berilgan:
Islomiy moliya va investitsiyalar Islomda odob-axloq qoidalari hisoblanuvchi shariat tamoyillariga asoslanadi.
Shariyatning asosiy tamoyillardan biri riboning yoki qarzga foiz undirish taqiqlanishidir. Bu shuni anglatadiki, obligatsiyalar va bank omonatlari kabi anʼanaviy investitsiya vositalari musulmonlar uchun joiz deb hisoblanmasligi mumkin.
Buning oʻrniga, islomiy investitsiyalar koʻpincha real aktivlarga va foyda va zararni taqsimlash kelishuvlariga, masalan, halol mahsulot va xizmatlar ishlab chiqaradigan korxonalarga yoki koʻchmas mulk yoki boshqa moddiy aktivlarga sarmoya kiritishga qaratiladi.
Turli tahlilchilarga koʻra, qimor oʻyinlari, tamaki, alkogol va choʻchqa goʻshti mahsulotlari kabi muayyan sektorlar musulmon investorlari uchun odatda taqiqlangan hisoblanadi.
Shariat tamoyillari spekulyatsiya va ortiqcha foyda olishga intilishni qoralaydi va moliyaviy bitimda ishtirok etuvchi barcha tomonlarga adolatli munosabatda boʻlishga chaqiradi.
Biror investitsiya qarorini qabul qilishdan oldin har doim malakali islomiy moliya maslahatchi yoki olimdan yoʻl-yoʻriq olish tavsiya etiladi, chunki islomiy investitsiyalarga oid qoidalar va cheklovlar islom tafakkurining turli maktablarida farq qilishi mumkin.
Harom investitsiya nima?
Islomda “harom” atamasi Islom taʼlimotiga koʻra taqiqlangan yoki qabul qilinishi mumkin boʻlmagan harakatlar yoki narsalarni anglatadi. Masalan, investitsiyalar nuqtai nazaridan, investitsiyalarning ayrim turlari axloq meʼyorlarga zid, zararli yoki Islom tamoyillariga qarshi deb hisoblansa, harom deb topilishi mumkin.
Harom deb hisoblanishi mumkin boʻlgan investitsiyalarga misollar:
Tamaki, spirtli ichimliklar, qimor oʻyinlari va boshqalar kabi zararli yoki axloqiy meʼyorlarga zid boʻlgan mahsulotlar yoki xizmatlarni ishlab chiqaradigan yoki targʻib qiluvchi kompaniyalar yoki sohalarga investitsiyalar.
Atrof-muhitning ifloslanishi yoki ekologiya yomonlashuvi kabi jamiyat uchun zararli deb hisoblangan faoliyat bilan shugʻullanadigan kompaniyalar yoki sohalarga investitsiyalar.
Adolatsizlik yoki ekspluatatsiya deb hisoblanuvchi faoliyat, masalan, yirtqich kreditlar yoki narxlarni oshirish bilan shugʻullanadigan kompaniyalar yoki tarmoqlarga investitsiyalar.
Islom tamoyillariga zid deb hisoblangan kompaniyalar yoki sohalarga, masalan, foizga asoslangan moliya yoki qimor oʻyinlariga jalb qilingan investitsiyalar.
Yuqorida sanab oʻtilgan investitsiya turlaridan tashqari boshqa investitsiyalar ham harom hisoblanishi mumkin, chunki ularda Islomda man etilgan foizdan daromad olish amaliyoti uchraydi. Bularga quyidagilar kiradi:
Bank omonotlari: Bankka omonat qo‘yish va undan foiz olish Islomda harom sanaladi, chunki unda man etilgan foiz olish amaliyotidan foydalaniladi.
Obligatsiyalar: Mohiyatan qarz hisoblangan obligatsiyalarni sotib olish va sotish harom hisoblanishi mumkin, chunki ular foiz olishni nazarda tutadi.
Halol investitsiya bozori
Halol investitsiya bozori deganda shariat deb ham ataladigan Islom tamoyillariga mos keladigan investitsiyalar tushuniladi. Bu tamoyillar Qurʼon taʼlimotiga asoslangan bo‘lib, mutaxassislarning aytishicha, ular hayotning barcha jabhalarida, jumladan, moliyaviy masalalarda ham musulmonlarning xatti-harakatlarini tartibga olishga moʻljallangan. Halol investitsiyalar aksiyalar, obligatsiyalar, umumiy fond, koʻchmas mulk va muqobil investitsiyalar kabi turli aktiv sinflarini oʻz ichiga olishi mumkin.
Halol investitsiya turlari
Halol investitsiya bozorida sarmoyadorlar Islom tamoyillariga mos keladigan turli investitsiya turlarini topishi mumkin. Halol investitsiya bozorida keng tarqalgan investitsiyalarning ayrimlari quyidagilarni oʻz ichiga oladi:
Kapital investitsiyalar: Investorlar axloqiy va ijtimoiy masʼuliyatli faoliyat bilan shugʻullanuvchi, masalan, ekologik barqarorlikni taʼminlovchi yoki xayriya ishlari bilan shugʻullanadigan kompaniyalarning aksiyalariga sarmoya kiritishlari mumkin.
Islomiy moliya mahsulotlari: Sukuk (Islomiy obligatsiyalari) va Mudaraba investitsiyalari kabi investitsion mahsulotlar shular jumlasidan boʻlib, ular Islom tamoyillariga mos tarzda tuzilgan. Sukuk shunday tuzilganki, investorlar foizlar oʻrniga, asosiy aktiv yoki faoliyat natijasida olingan foydaning bir qismini oladi.
Koʻpcham mulk: Investorlar axloqiy maqsadlarda foydalaniladigan koʻchmas mulk obyektlariga, masalan, turar-joy mulklari yoki tijorat yoki sanoat faoliyati uchun foydalaniladigan mulklarga sarmoya kiritishlari mumkin. Ko‘chmas mulkka investitsiya kiritayotganda, ko‘chmas mulkni sotib olishda foydalaniladigan mablagʻlar islom tamoyillariga muvofiq bo‘lishini taʼminlash muhim, chunki Islomda foiz evaziga (ribo) qarz olishga ruxsat berilmagan. Bunda koʻchmas mulk investitsiyasini moliyalashtirish uchun foydalaniladigan har qanday ipoteka yoki kredit shariat tamoyillariga mos keladigan tarzda tuzilishi kerak.
Halol umumiy fond: Bular axloqiy deb hisoblangan va islom tamoyillariga mos keladigan kompaniyalarga investitsiya kiritadigan investitsiya fondlar hisoblanadi, ular, masalan, ekologik toza yoki ijtimoiy masʼuliyatli faoliyat bilan shugʻullanadi.
Eng yaxshi svopsiz brokerlar – 2024
XM islomiy hisobi
Ushbu Foreks hisobi turi Kiprda joylashgan XM foreks brokerlik firmasi tomonidan taklif etiladi.
Nomidan koʻrinib turibdiki, XM Islomiy hisobi musulmon treyderlar uchun moʻljallangan Foreks hisobidir. Bu hisob turi shariat qonunlariga mos keladi, chunki unda hech qanday svop yoki foiz olinmaydi, bu orqali daromad orttirilmaydi.
XM Islomiy hisobini ochish uchun XM veb-saytida jonli hisob uchun roʻyxatdan oʻting va hisob turi sifatida Islomiy hisobni tanlang. Treydingni boshlash uchun hisobingizga kamida $5 kiritishingiz kerak boʻladi.
XM ushbu hisob turi boʻyicha 1:888 gacha kredit yelkasi taklif qiladi, yaʼni siz nisbatan kichik depozit bilan katta miqdordagi pulni boshqarishingiz mumkin. Shunday boʻlsa-da, kredit yelkasi yoʻqotishlaringizni ham oshirishi mumkinligini unutmang, shuning uchun undan ehtiyotkorlik bilan foydalaning.
Ushbu hisob turi sizga Foreks, CFD, metallar va energiya bilan savdo qilish imkonini beradi. Shunday qilib, bozorlar boʻyicha katta tanlovga egasiz.
Umuman olganda, XM Islomiy hisobi shariat qonunlariga mos keladigan Foreks hisobini qidirayotgan musulmon treyderlar uchun yaxshi tanlovdir. Ushbu hisob turida svoplar yoki foiz toʻlovlari yoʻq, minimal depozit va yuqori kredit yelkasi taqdim etiladi. XM AQSHning SEC yoki Birlashgan Qirollikning FCA kabi yirik moliyaviy regulyator tomonidan tartibga solinmaydi.
RoboForex
RoboForex Yangi Zelandiyada joylashgan broker boʻlib, Foreks va turli aktivlar sinflari, jumladan, Foreks, metallar, energiyalar, indekslar va kriptovalyutalar boʻyicha CFD savdolarini taklif qiladi.
RoboForex brokerining asosiy afzal jihatlaridan biri shundaki, ular svopsiz hisoblarni taklif qilishadi. Ushbu hisob turidan nafaqat musulmon treyderlar, balki barcha treyderlar foydalanishi mumkin.
RoboForexning svopsiz hisoblarida 1:2000 gacha boʻlgan kredit yelkasi taklif qilinadi, bu sohadagi eng yuqori koʻrsatkichlardan biri hisoblanadi. Shunday boʻlsa-da, kredit yelkasi yoʻqotishlaringizni ham oshirishi mumkinligini unutmang, shuning uchun undan ehtiyotkorlik bilan foydalaning.
Savollarga javoblar
Qanday investitsiyalar harom hisoblanadi?
Islomda muayyan investitsiyalar harom (taqiqlangan) hisoblanadi, chunki ular axloqiy meʼyorlarga zid yoki jamiyat uchun zararli deb hisoblangan faoliyatni o‘z ichiga oladi. Bunday investitsiyalarga qimor oʻyinlari, spirtli ichimliklar, tamaki mahsulotlari, choʻchqa goʻshti va baʼzi moliyaviy vositalarni oʻz ichiga olgan investitsiyalar misol boʻladi.
Qanday turdagi investitsiyalar halol hisoblanadi?
Halol (ruxsat berilgan) investitsiyalar islom tamoyillariga mos keladigan va axloqiy meʼyorlarga zid yoki jamiyat uchun zararli deb hisoblangan faoliyatni o‘z ichiga olmaydi. Halol investitsiyalarga misol sifatida axloqiy maʼyorlarga mos keluvchi mahsulotlar va xizmatlar ishlab chiqaradigan kompaniyalar aksiyalarini hamda koʻchmas mulkni keltirish mumkin.
Qanday turdagi treyding harom?
Mutaxassislarning fikriga koʻra, spekullyatsiya yoki foiz olish, manipulyatsiya yoki aldash bilan bogʻliq savdo Islomda harom hisoblanadi. Shunday ekan, bunday faoliyat bilan shug‘ullanuvchi treyderlar harom ishlarga qatnashgan hisoblanadi.
Investitsion treyding harommi?
Tahlilchilarning aytishicha, investitsion savdo, umuman olganda, harom hisoblanadi. Shu bilan birga, treyderlar o‘zining treyding faoliyati islom tamoyillariga muvofiq bo‘lishini va axloqiy meʼyorlarga zid yoki jamiyat uchun zararli deb hisoblangan faoliyat bilan bog‘liq bo‘lmasligini taʼminlashi muhim.
Yangi boshlanuvchilar uchun lug'at
-
1
Broker
Broker - moliyaviy bozorlarda savdolarni amalga oshirishda vositachi sifatida faoliyat yurituvchi yuridik yoki jismoniy shaxs. Xususiy investorlar brokersiz savdo qila olmaydi, chunki birjalarda savdolarni faqat brokerlar amalga oshirishi mumkin.
-
2
Savdo
Savdo bozor narxlarining o'zgarishidan foyda olish maqsadida qimmatli qog'ozlar, valyutalar yoki tovarlar kabi moliyaviy aktivlarni sotib olish va sotishni o'z ichiga oladi. Savdogarlar ongli qarorlar qabul qilish va moliyaviy bozorlarda muvaffaqiyatga erishish imkoniyatlarini optimallashtirish uchun turli strategiyalar, tahlil usullari va risklarni boshqarish usullaridan foydalanadilar.
-
3
Investor
Investor - kelajakda uning qiymati oshishini kutgan holda aktivga pul qo'ygan jismoniy shaxs. Aktiv har qanday narsa bo'lishi mumkin, jumladan obligatsiyalar, obligatsiyalar, investitsiya fondlari, aktsiyalar, oltin, kumush, birja fondlari (ETF) va ko'chmas mulk.
-
4
Kriptovalyuta
Kriptovalyuta - bu xavfsizlik uchun kriptografiyaga tayanadigan raqamli yoki virtual valyutaning bir turi. Hukumatlar tomonidan chiqarilgan an'anaviy valyutalardan (fiat valyutalari) farqli o'laroq, kriptovalyutalar markazlashtirilmagan tarmoqlarda ishlaydi, odatda blokcheyn texnologiyasiga asoslangan.
-
5
CFD
CFD - investor/trader va sotuvchi o'rtasidagi shartnoma bo'lib, savdogar sotuvchiga aktivning joriy qiymati va uning qiymati o'rtasidagi narx farqini to'lashi kerakligini ko'rsatadi.
Aloqador maqolalar
Maqola ustida ishlagan jamoa
Ivan Andriyenko - moliyaviy ekspert va tahlilchi. U Foreks, fond va kriptovalyuta bozorlarida savdo qilish boʻyicha ekspert. Past yoki oʻrta riskli konservativ strategiyalar, oʻrta va uzoq muddatli investitsiyalar uning afzal koʻrgan savdo uslubidir. U moliyaviy bozorlarda 7 yillik tajribaga ega. Ivan boshlangʻich treyderlar uchun maqolalar tayyorlash, shuningdek, brokerlarni koʻrib chiqish va baholash, ularning ishonchliligi, savdo sharoitlari va oʻziga xos xususiyatlarini tahlil qilish bilan shugʻullanadi.
Ivan doimiy ravishda eng samarali variantlarni tanlab, turli aktivlar uchun yangi strategiyalarni sinab koʻradi. Bundan tashqari, u boshlangʻich treyderlarga yordam berishni ishning muhim jihati deb hisoblaydi. U yangi boshlovchilar uchun talab qilinadigan maʼlumotlar - oʻquv materiallari, strategiyalar bilan oʻrtoqlashadi.
Ivanning shiori: Muntazam oʻrganish va tajriba muvaffaqiyatga olib keladi.
Nodirjon Hamraev ingliz tilidan oʻzbek tiliga tarjima qilish boʻyicha 5 yildan ortiq tajribaga ega professional tarjimon. Hozirga qadar hujjatlardan tortib, saytlarga qadar materiallarni oʻz ichiga oluvchi 250 dan ortiq loyihalarni muvaffaqiyatli yakunlagan.
Mirjan Hipolito jurnalist va Trader Union tashkilotida yangiliklar muharriri sifatida ishlaydi. U moliyaviy bozorlarda besh yillik tajribaga ega kripto yozuvchi. Uning ixtisosligi kunlik bozor yangiliklari, narxlarni prognoz qilish va birlamcha tanga takliflari (ICO) hisoblanadi.